نظام رتبه بندی جهانی ۲۰۱۹-ISC با حضور دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، رونمایی شد. در این میان دانشگاه های جهان اسلام حضور چشمگیر داشتند که تعداد ۴۳ دانشگاه از ایران می باشد.
به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) ،سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در مراسم رونمایی نظام رتبه بندی جهانی 2019-ISC گفت: به منظور مقایسه حرکت علمی و عملکرد دانشگاه های کشور در سطح بین المللی و با توجه به تجارب ارزشمند گروه رتبه بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در زمینه رتبه بندی دانشگاه‌ها در سطح ملی، از سال گذشته دو نوع رتبه بندی جدید در سطح بین المللی با عنوان " رتبه بندی جهانی ISC" ( ISC world University ranking s ) و نیز" رتبه بندی دانشگاه های جهان اسلام" ( ISC Islamic world university rankings ) با تصویب شورای راهبری ISC و تأکید وزیر محترم علوم، به عنوان رییس شورای راهبری در دستور کار قرار گرفت. یکی از مهمترین دستاوردهای انجام رتبه بندی جهانی، ایجاد یک پایگاه داده از جزئیات کامل اطلاعات علمی و پژوهشی کشورها و دانشگاه های تراز اول دنیا است که در نتیجه آن امکان برنامه ریزی و تهیه نقشه راه به منظور دستیابی به اهداف و چشم انداز کشور و نیز دانشگاه های کشور در سطح بین المللی وجود خواهد داشت.
سرپرست ISC گفت: از کشور جمهوری اسلامی ایران ۴۳ دانشگاه در " رتبه‌بندی جهانی ۲۰۱۹- ISC " حضور داشته اند. بر اساس مأموریت‌های دانشگاه‌ها، تعداد ۲۳ دانشگاه جامع کشور در این رتبه بندی حضور دارند. از دانشگاه های صنعتی ۸ دانشگاه، دانشگاه های صنعتی اصفهان، شریف، امیرکبیر، علم و صنعت ایران، خواجه نصیرالدین طوسی، نوشیروانی بابل، سهند و شاهرود در این نظام رتبه بندی قرار دارند.
دانشگاه های جامع حاضر در این رتبه بندی عبارت از: دانشگاه های تهران، تربیت مدرس، فردوسی مشهد، شهید بهشتی، شیراز، تبریز، گیلان، اصفهان، بوعلی سینا، رازی، سمنان، کاشان، یزد، شهید باهنر کرمان، مازندران، ارومیه، یاسوج، الزهرا (س)، بین المللی امام خمینی (ره)، شاهد، شهید چمران اهواز، شهرکرد و دانشگاه محقق اردبیلی است. از دانشگاه های علوم پزشکی نیز ۱۲ دانشگاه، دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی، ایران، اصفهان، مشهد، تبریز، بقیه الله، شیراز، مازندران، جندی شاپور اهواز، کرمان و کرمانشاه قرار دارند. لازم به ذکر است که دانشگاه هایی که رتبه بندی آنها در بازه یکسان هستند همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی ISC بر اساس حروف الفبا (به لاتین) است. بنابراین دانشگاه های تهران و علوم پزشکی تهران در رتبه اول، دانشگاه های صنعتی اصفهان، علوم پزشکی شهید بهشتی، صنعتی شریف و تربیت مدرس در رتبه سوم و سایر دانشگاه ها نیز در بازه های یکسان هم رتبه هستند.
دکتر دهقانی افزود: "رتبه بندی جهانی ISC" به منظور رتبه بندی دانشگاه‌های جهان در معیارهای خود، مهمترین مأموریت دانشگاه‌ها که عبارتند از پژوهش، آموزش، نوآوری و فعالیت‌های بین‌المللی را در نظر می‌گیرد و بر این اساس دانشگاه ها را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهد، نکته مهم در معیارهای این رتبه بندی این است که بعد کیفی و کمی پژوهش هم زمان با هم مورد بررسی قرار می‌گیرند. با گردآوری داده‌ها در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بدون خوداظهاری دانشگاه ها از سراسر جهان، پایگاه داده موثق و معتبری شکل خواهد گرفت که می توان از آن در جهت سیاستگذاری‌های پژوهشی و بررسی موقعیت دانشگاه های ایران در سطح جهان استفاده نمود. "رتبه بندی جهانی ISC" می‌تواند نقش مهمی در سوق دادن دانشگاه‌های ایران به سمت دانشگاه‌های تراز جهانی داشته باشد.
تعداد و رتبه دانشگاه های ایران در نظام رتبه بندی بین المللی 2019-ISC
جایگاه دانشگاه های جهان در رتبه بندی ۲۰۱۹ ISC
دهقانی گفت: در رتبه بندی جهانی ISC 2019، تعداد ۲۰۰۵ دانشگاه برتر از ۹۹ کشور و ۶ قاره دنیا وجود دارند.
در رتبه بندی ISC 2019، سه دانشگاه هاروارد، استنفورد و انستیتوی فناوری ماساچوست MIT در رتبه های اول تا سوم قرار دارند.
دانشگاه های جان هاپکینز، میشیگان، کلمبیا، تسینگ هوا (ازکشور چین)، انستیتوی فناوری کالیفرنیا، دانشگاه پنسیلوانیا به ترتیب در رتبه های ۴ الی ۹ و دانشگاه های دوک و واشنگتن سیاتل (به صورت مشترک رتبه ۱۰) دنیا قرار گرفته اند. در بین ۱۰ دانشگاه برتر جهان ۱۰ دانشگاه از کشور ایالات متحده آمریکا و یک دانشگاه از کشور چین بوده اند.
کشور آمریکا با ۳۰۱ دانشگاه، چین ۲۷۶ دانشگاه، ژاپن ۱۱۵ دانشگاه، انگلستان ۹۷ دانشگاه، ترکیه ۷۲ دانشگاه، فرانسه و آلمان هر کدام با ۷۱ دانشگاه، هند ۷۰ دانشگاه، ایتالیا ۶۳، کره جنوبی ۵۹ دانشگاه، برزیل ۵۷ دانشگاه، اسپانیا ۵۲ دانشگاه، ایران ۴۳ دانشگاه، کانادا و لهستان هر کدام با ۴۲ دانشگاه، در این رتبه بندی حضور داشته اند.
بهترین رتبه بین المللی دانشگاه های برتر دنیا در کشورهای آمریکا رتبه یک، چین رتبه ۷، انگلستان رتبه ۱۲، کانادا رتبه ۱۸، ژاپن رتبه ۱۹، دانمارک رتبه ۲۴، سوئیس رتبه ۲۶، کره جنوبی رتبه ۳۰، سنگاپور رتبه ۳۴، استرالیا رتبه ۳۶، فرانسه رتبه ۳۹، آلمان رتبه ۴۳، بلژیک رتبه ۴۸، تایوان رتبه ۵۷، هلند رتبه ۶۰، عربستان سعودی رتبه ۶۳، هنگ کنگ رتبه ۶۵، اسپانیا رتبه ۷۰، سوئد رتبه ۸۵ و برزیل رتبه ۸۷ بوده است.
جایگاه دانشگاه های کشورهای آسیایی در رتبه بندی ۲۰۱۹ ISC
کشور چین با دانشگاه تسینگ هوا و کشور ژاپن با دانشگاه توکیو که به ترتیب در رتبه های ۷ و ۱۹ قرار دارند بهترین رتبه های دانشگاه های آسیا را از آن خود کرده است.
بهترین رتبه دانشگاه های کشورهای کره جنوبی رتبه ۳۰، سنگاپور رتبه ۳۴، تایوان رتبه ۵۷، عربستان سعودی رتبه ۶۳، هنگ کنگ رتبه ۶۵، در رده های بعد قرار دارند.
جایگاه دانشگاه های کشورهای اسلامی در رتبه بندی ۲۰۱۹ ISC
سرپرست ISC گفت: در رتبه بندی سال ۲۰۱۹ ISC از نظر تعداد دانشگاه ها، ترکیه با ۷۲ دانشگاه بیشترین تعداد حضور را داشته است. در بین سایر کشورهای اسلامی، ایران با ۴۳ دانشگاه، مالزی با ۲۱ دانشگاه، مصر ۱۸ دانشگاه، اندونزی و پاکستان هر کدام با ۱۳ دانشگاه، عربستان سعودی ۱۲ دانشگاه، الجزایر و تونس هر کدام با ۷ دانشگاه، نیجریه ۶ دانشگاه و مراکش ۵ دانشگاه، عمارات متحده عربی ۴ دانشگاه، لبنان، قطر، اردن، بنگلادش، قزاقستان قطر هر کدام با ۲ دانشگاه و سایر کشورهای اوگاندا، عمان، کویت، کامرون، عراق، سنگال، سودان هر کدام با یک دانشگاه در این رتبه بندی قرار گرفته اند.
در میان دانشگاه های برتر کشورهای اسلامی، عربستان سعودی در رتبه ۶۳، مالزی در بازه ۳۰۰ -۲۵۱، مصر در بازه ۴۵۰- ۴۰۱، ایران و ترکیه در بازه ۵۰۰- ۴۵۱، لبنان و قطر در بازه ۶۰۰- ۵۰۱ و پاکستان در بازه ۷۰۰- ۶۰۱ بهترین رتبه جهانی را کسب نموده اند.
در مجموع تنها ۸ دانشگاه از میان کشورهای اسلامی دارای رتبه زیر ۵۰۰ بوده اند. این در حالی است که طبق برنامه ۱۰ ساله علم، نوآوری و فنآوری کشورهای اسلامی عضو ( OIC مصوب ۲۰۱۷ در قزاقستان) لازم است تا سال ۲۰۲۶، تعداد ۵۰ دانشگاه از کشورهای اسلامی در میان ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرند. به همین دلیل باید تلاش های جدی همراه با تهیه برنامه راهبری و نقشه راه مناسب توسط دانشگاه های این کشورها صورت گرفته تا علاوه بر افزایش تعداد دانشگاه ها رتبه و جایگاه مناسب را در سطح بین المللی کسب نمایند.
در جدول زیر شاخص‌های مورد استفاده در "رتبه بندی جهانی ISC" نشان داده شده است:
